Phát triển nền công nghiệp văn hóa Việt Nam: Bài học từ những "thương vụ" đình đám

Hai đêm nhạc của nhóm nhạc Hàn Quốc BlackPink ở Hà Nội thu hút 67.000 khán giả, mang về doanh thu hơn 335 tỉ đồng. Chuyến lưu diễn của siêu sao ca nhạc người Mỹ Taylor Swift tại Anh dự kiến sẽ đóng góp 1 tỉ bảng Anh (khoảng 1,25 tỉ USD) vào nền kinh tế quốc gia.

Những con số không tưởng

Theo báo cáo Swiftonomics - ghép bởi tên Taylor Swift và economic - của Ngân hàng Barclays (Anh), chuỗi 15 đêm diễn The Eras Tour sắp tới của Taylor Swift tại Anh sẽ mang lại cú hích lớn cho nền kinh tế xứ sở sương mù. Nghiên cứu cho thấy có khoảng 1,2 triệu người hâm mộ sẽ tham dự các buổi diễn, với mức chi tiêu trung bình lên tới 848 bảng Anh (khoảng 1.077 USD/người), bao gồm chi phí vé, đi lại, ăn ở, mua sắm và các hoạt động giải trí khác.

Con số này cao gấp 12 lần chi phí trung bình mà giới trẻ Anh chi tiêu cho một đêm đi chơi thông thường. Nhiều ý kiến cho rằng khoản chi tiêu này là "điên rồ" nhưng với fan cứng của Taylor Swift, "đây là khoản đầu tư mang lại những trải nghiệm và kỷ niệm vô giá". Trước đó, nữ ca sĩ Mỹ này cũng đã có 6 đêm diễn tại Singapore cực kỳ thành công.

Singapore là điểm dừng chân duy nhất của cô tại Đông Nam Á. Mỗi đêm diễn của Taylor Swift tại Singapore có hơn 50.000 khán giả tham dự. Giá vé dao động từ 108 đến 1.228 USD/vé. Theo báo The Strait Times, các nhà kinh tế ước tính doanh thu du lịch của Singapore tăng lên tới 500 triệu USD sau 6 đêm diễn. Những lợi ích kinh tế mang lại cho Singapore từ các buổi hòa nhạc của Taylor Swift được đánh giá vượt xa quy mô mà Tổng cục Du lịch Singapore (STB) tài trợ. The Eras Tour đã tạo nên tiếng vang toàn cầu và giúp siêu sao ca nhạc này trở thành tỉ phú với khối tài sản ròng ước tính 1,1 tỉ USD.

Trở lại với Việt Nam, 2 đêm diễn của BlackPink tại Hà Nội giữa năm 2023 là một sự kiện âm nhạc thu hút sự chú ý. Theo ban tổ chức, 2 đêm diễn của nhóm nhạc nữ Hàn Quốc này đón tổng cộng hơn 67.000 khán giả. Giá vé dao động từ 1,2 triệu đến 9,8 triệu đồng, ước tính doanh thu là 335 tỉ đồng doanh thu bán vé, tương đương gần 13 triệu USD cho 2 đêm (tính theo thời giá).

Đây là con số doanh thu khá tương đồng so với mặt bằng chung các đêm diễn của BlackPink tại châu Á. Theo thông số từ Touring Data thì 1 đêm diễn tại sân vận động Bukit Jalil (Kuala Lumpur - Malaysia) với 62.642 khán giả mang về doanh thu 9,1 triệu USD; 2 đêm diễn tại Jakarta (Indonesia) với 113.740 khán giả mang về doanh thu gần 17,2 triệu USD; 2 đêm diễn tại Tokyo Dome (Nhật Bản) bán được 100.809 vé với doanh thu 11,1 triệu USD...

Đặc sản văn hóa của TP HCM

Ba ngày của Liên hoan Âm nhạc quốc tế TP HCM lần 3 - Hò Dô 2023 đã kết thúc trong sự viên mãn với kỷ lục về khán giả tham dự khoảng 200.000 người, bao gồm cả khu vực sân khấu chính, sân khấu tài năng Nguyễn Huệ và các hoạt động trải nghiệm, ẩm thực vui chơi diễn ra song song. Hò Dô được đánh giá là một trong những sự kiện văn hóa lớn nhất năm 2023 của TP HCM, được tổ chức nhằm hướng đến mục tiêu đầu tư phát triển ngành công nghiệp văn hóa và kích cầu du lịch thành phố.

Sự kiện này cũng nằm trong Đề án "Tổ chức lễ hội, sự kiện văn hóa và thể thao tiêu biểu TP HCM, giai đoạn từ năm 2020 - 2030". "Hò Dô 2023 và những năm sau đó không chỉ là một lễ hội âm nhạc quốc tế mà sẽ trở thành một đặc sản công nghiệp văn hóa mỗi khi nhắc đến TP HCM" - NSND Nguyễn Thị Thanh Thúy, Phó Giám đốc Sở Văn hóa và Thể thao TP HCM, nhấn mạnh.

Sang năm 2024, diễn ra trong 8 ngày (từ ngày 6 đến 13-4), Liên hoan Phim quốc tế TP HCM lần I - 2024 (HIFF 2024) đã tổ chức 73 sự kiện, 14 phiên hội thảo, tọa đàm và 10 lớp học chuyên môn, với sự tham dự của khoảng 200 nhà làm phim, đạo diễn, diễn viên nổi tiếng đến từ nhiều quốc gia, vùng lãnh thổ. Trong đó có những gương mặt quốc tế nổi bật như đạo diễn Kore-eda Hirokazu (Nhật Bản), đạo diễn Kim Jee-woon (Hàn Quốc), đạo diễn Anne Fontaine (Luxembourg), nhà dựng phim Tom Cross (người Mỹ gốc Việt, từng dựng phim cho tác phẩm đoạt giải Oscar "La La Land"), giám tuyển Olivier Pere (người Pháp), đạo diễn Park Gyu Tae (người Hàn Quốc, từng đạo diễn phim "Bỗng dưng trúng số")…

Ngoài ra, HIFF 2024 đã công chiếu gần 90 bộ phim quốc tế, mang lại những trải nghiệm điện ảnh đa dạng cả về văn hóa và thể loại cho khán giả. Theo thống kê, HIFF 2024 đã thu hút 250.000 khán giả, trong đó hơn 20.000 khán giả đã tham gia trực tiếp các suất chiếu phim.

Không chỉ là lợi ích về kinh tế

Theo bảng xếp hạng SocialTrend của YouNet Media, trong 2 ngày chương trình biểu diễn Born Pink tại Hà Nội, sức hút của sự kiện này là cực kỳ khủng khiếp với hơn 567.000 thảo luận và hơn 8,44 triệu lượt tương tác trên các nền tảng mạng xã hội.

Trên TikTok, hashtag "BlackPink Vietnam" mang về khoảng 102 triệu lượt xem, "BlackPink in Vietnam" thu về gần 52 triệu lượt xem, các từ khóa được dân mạng tìm kiếm nhiều còn có "BlackPink khóc ở concert Việt Nam", "BlackPink về Việt Nam", "BlackPink ngắm pháo hoa"...

Ba trong 4 thành viên của nhóm nhạc này đã đăng tải loạt ảnh tại Việt Nam. Rosé có vẻ như "ưu ái" xả ảnh tại Việt Nam nhất khi đăng liền 3 post trên Instagram, mang về tổng cộng gần 14 triệu lượt thích. Bài đăng của Jisoo "check-in" tại Hà Nội có hơn 4 triệu lượt thích. Bức ảnh "mít ướt" của Jennie tại hậu trường Born Pink Tour Hà Nội mang về hơn 5,5 triệu lượt thích.

Loạt khoảnh khắc các cô nói - chào bằng tiếng Việt, đội nón lá, liên tục cảm ơn khán giả Việt, cover dance bản nhạc "See Tình", bày tỏ tình yêu với ẩm thực Việt Nam... tất cả điều này trở thành lời quảng cáo có sức nặng đối với du lịch Việt.

Trong khi đó, Hò Dô không chỉ là "điểm hẹn" lý tưởng của du khách trong và ngoài nước mà còn là nơi tạo cơ hội cho các tài năng âm nhạc trẻ được phát huy thế mạnh. Những hoạt động này sẽ giúp nâng cao hơn tính thẩm mỹ trong thưởng thức nghệ thuật của cộng đồng.

Chương trình "Giai điệu mùa thu" sau nhiều mùa tổ chức, các loại hình âm nhạc hàn lâm như hòa nhạc giao hưởng, thính phòng, hợp xướng, nhạc kịch có cả vũ kịch đến gần với đại đa số khán giả, thông qua các tọa đàm, workshop trao đổi những vấn đề học thuật chuyên sâu. Chưa kể, hàng trăm nghệ sĩ tài năng khắp thế giới đã đến và biểu diễn, tạo nên những mùa "Giai điệu mùa thu" bội thu về mặt hiệu ứng. 

Kỳ tới: Văn hóa Việt ra thế giới

Kinh nghiệm từ Singapore

Ngoài lợi ích về kinh tế, lãnh đạo Singapore cho rằng việc có thể đón tiếp các nghệ sĩ hạng A như Taylor Swift sẽ giúp định vị Singapore là trung tâm văn hóa ở Đông Nam Á - nơi có khả năng tổ chức nhiều loại hình nghệ thuật, từ các sự kiện âm nhạc, giải trí bên cạnh các sự kiện thể thao hàng đầu. "Điều này giúp xây dựng thương hiệu Singapore như là một điểm đến vui vẻ, sôi động. Singapore phải đối mặt sự cạnh tranh gay gắt trong khu vực đối với những buổi hòa nhạc này và chúng tôi sẽ cần tiếp tục đầu tư vào cơ sở hạ tầng để thu hút hơn nữa các sự kiện giải trí lớn" - Bộ trưởng Văn hóa Singapore Edwin Tong nói.

Singapore gần đây được nhiều nghệ sĩ lớn như Coldplay và Ed Sheeran chọn làm nơi biểu diễn.